Bułgaria: Towary o wysokim ryzyku fiskalnym

18.08.2025

Specjalna kontrola towarów o wysokim ryzyku fiskalnym została wprowadzona w Bułgarii w 2015 r. i jest obecnie regulowana przez Kodeks postępowania podatkowego oraz rozporządzenie H-5/29.09.2023 w sprawie warunków i trybu przeprowadzania kontroli fiskalnej przepływu towarów o wysokim ryzyku fiskalnym w Bułgarii. Kontrola fiskalna dotyczy wszystkich tych towarów, niezależnie od miejsca dostawy/rozładunku, ale nie ma zastosowania do towarów objętych procedurą celną.

Lista towarów o wysokim ryzyku fiskalnym

Aktualna lista towarów o wysokim ryzyku fiskalnym (określana przez Ministra Finansów) oraz szczegółowe informacje na temat procedur można znaleźć na stronie internetowej Krajowej Agencji Skarbowej (w języku bułgarskim, strona internetowa może być przetłumaczona na język angielski): TUTAJ 

Punkty kontroli skarbowej

Kontrolę skarbową przeprowadzają organy skarbowe (upoważnione zarządzeniem Dyrektora Generalnego Krajowej Administracji Skarbowej) wyłącznie w punktach kontroli skarbowej. Dostępne są 134 punkty kontroli skarbowej – wydzielone stanowiska na przejściach granicznych, odcinkach dróg lub dworcach kolejowych, lotniskach, portach, fabrykach, giełdach towarowych itp. Szczegóły TUTAJ 

Po zatrzymaniu pojazdu do kontroli sprawdzane są dokumenty tożsamości kierowcy i osób towarzyszących przemieszczaniu towarów oraz dokumentację przewozową. Sprawdzane jest:

• Rodzaj i ilość towaru, oraz
• Odbiorca/kupujący, nadawca/sprzedający, data i miejsce dostawy/rozładunku towaru. W przypadku tranzytu przez Bułgarię (z jednego kraju UE do drugiego) sprawdzane są data i miejsce wyjazdu pojazdu z Bułgarii.

Urzędnicy skarbowi są uprawnieni do zainstalowania w pojeździe urządzeń TCD, tj. plomby i urządzenia śledzącego oraz do ostemplowania dokumentu przewozowego pieczątką z napisem „wysokie ryzyko fiskalne”. Z wszystkich czynności wykonanych podczas kontroli skarbowej sporządzany jest protokół, którego duplikat wydaje się kierowcy.

Obowiązkowe zgłoszenie wstępne transportu towarów wysokiego ryzyka podatkowego

W 2023 r. wprowadzono obowiązkowe zgłoszenie wstępne transportu towarów wysokiego ryzyka podatkowego do Krajowej Agencji Skarbowej.

Obowiązek złożenia obowiązkowego zgłoszenia wstępnego spoczywa na:

• Odbiorcy/kupującym, jeśli transport rozpoczyna się w kraju UE, a kończy w Bułgarii.
• Nadawcy/sprzedawcy, jeśli transport rozpoczyna się w Bułgarii, a kończy w innym kraju UE, a także jeśli transport rozpoczyna się i kończy w Bułgarii.
• Importerze, jeśli transport rozpoczyna się w kraju trzecim, a kończy w Bułgarii, po zakończeniu procedury celnej i przed kontynuacją transportu w Bułgarii.

Dobrowolne zgłoszenie transportu towarów wysokiego ryzyka podatkowego

Dobrowolne zgłoszenie transportu pomiędzy państwami w UE w tranzycie przez Bułgarię może być dokonane przez nadawcę/sprzedawcę, odbiorcę/kupującego. W przypadku tranzytu, początkowo żądany czas wyjazdu z terytorium kraju może zostać również zmieniony przez kierowcę poprzez złożenie deklaracji zgodnie z załącznikiem nr 6 lub załącznikiem nr 7 na adres e-mail: fisc(dot)control(at)nra(dot)bg.

Numer zgłoszenia transportu

Po złożeniu drogą elektroniczną deklaracji wstępnej, nadawany jest unikalny numer transportu (УНП). Zgłaszający musi przekazać go kierowcy pojazdu/osobie przewożącej towar/przewoźnikowi/osobie organizującej transport lub przewoźnikowi/osobie organizującej transport, którzy następnie przekazują go kierowcy. Numer ten należy okazać organom skarbowym podczas kontroli. 

Obowiązki kierowcy

Obowiązki kierowcy pojazdu są regulowane w art. 13 ust. 1 i 2 Kodeksu postępowania podatkowego oraz rozporządzeniu H-5 z 29 września 2023 r. w sprawie warunków i trybu przeprowadzania kontroli skarbowej przewozu towarów o wysokim ryzyku podatkowym w Bułgarii.

Kierowca:

• Pomaga organom kontrolnym w przeprowadzeniu kontroli i przekazuje im wymagane informacje,
• Okazuje organowi podatkowemu dokumenty tożsamości,
• Okazuje organowi podatkowemu dokumenty towarzyszące przemieszczaniu towarów oraz unikalny numer przewozu,
• W przypadku braku dokumentów lub posiadania dokumentów niezawierających wymaganych danych, lub gdy transport towarów nie zadeklarowano z wyprzedzeniem lub wcześniej zadeklarowane dane w całości nie odpowiadają rzeczywistości, kierowca zgłasza organowi podatkowemu dane dotyczące rodzaju i ilości towarów, nadawcy i odbiorcy, miejsca i daty odbioru towarów, a także przewidywanego czasu rozładunku/odbioru, 
• Powiadamia organ podatkowy o planowanym rozładunku/przeładunku lub przeładunku, a także o zmianie pojazdów/kierowców i osób towarzyszących towarowi w trakcie transportu,
• Powiadamia osobę wskazaną jako odbiorca/kupujący i/lub nadawcę/sprzedającego o przeprowadzonej kontroli skarbowej towaru, zainstalowanych urządzeniach kontroli technicznej oraz o obowiązku obecności odbiorcy/kupującego w miejscu odbioru/rozładunku towaru, z wyjątkiem przypadków, gdy zadeklarowali oni wcześniej dokładne dane dotyczące transportu,
• Zachowuje integralność i nie uszkadza urządzeń kontroli technicznej zainstalowanych przez organ podatkowy,
• Dostarcza przewożony towar do miejsca odbioru/rozładunku/przeładunku,
• Dostarcza przewożony towar do przejścia granicznego, przez które pojazd powinien opuścić terytorium kraju, w przypadku tranzytu przez Bułgarię,
• Jest obecnym przy demontażu przez organ podatkowy zainstalowanych urządzeń kontroli technicznej.

Złożenie wstępnego zgłoszenia nie zwalnia z obowiązku sporządzenia/przedstawienia podczas kontroli odpowiednich dokumentów przewozowych, księgowych i innych dokumentów związanych z transportem i dostawą towaru, ani też nie zwalnia kierowcy i osoby towarzyszącej przemieszczaniu towarów z obowiązku zgłoszenia faktycznych danych dotyczących transportu.

Brak dokumentów

W przypadku braku dokumentów oraz częściowej lub całkowitej rozbieżności między wcześniej zadeklarowanymi, a rzeczywistymi danymi dotyczącymi przewożonego towaru lub innymi danymi dotyczącymi dostawy i transportu, kierowcy/osoby towarzyszące towarowi są zobowiązani do złożenia deklaracji zgodnie z formularzem:

Ważne! 

Deklaracja zgodnie z Załącznikiem nr 6

Deklaracja zgodnie z Załącznikiem nr 7

Uwaga! Przy określaniu przewidywanego czasu odbioru stosuje się strefę czasową obowiązującą w Bułgarii.

Zmiana daty, godziny i miejsca odbioru/ rozładunku/ przeładunku/ przeładunku/ operacji/ załadunku towarów

Data i miejsce odbioru/rozładunku towarów określone w dokumentach lub zadeklarowane, a także żądany czas odbioru/rozładunku, mogą zostać zmienione przez:

• Odbiorcę lub kupującego lub odbiorcę końcowego w łańcuchu kolejnych dostawców,
• Nadawcę lub sprzedającego lub pierwszego dostawcę w łańcuchu kolejnych dostaw,
• Importera/odbiorcę (w przypadku operacji rozpoczynających się w państwie trzecim, a kończących się w Bułgarii, po zakończeniu procedury celnej),
• Dostawcę w przypadku tranzytu przez Bułgarię,
• Rzeczywistych odbiorców/nadawców towarów w przeładunku, a także przewoźnika i osobę organizującą transport,
• Kierowcę pojazdu/osobę towarzyszącą przemieszczaniu towarów.

Montaż urządzenia kontroli technicznej (TCD)

W przypadku gdy pojazd przewozi towary o wysokim ryzyku podatkowym, organy skarbowe mają prawo umieścić w pojeździe urządzenie TCD oraz plombę/stempel z napisem „wysokie ryzyko podatkowe” na dokumencie przewozowym. Każde urządzenie TCD posiada unikalny numer. Dla każdego umieszczonego urządzenia TCD sporządzany jest protokół, którego kopię przekazuje się kierowcy/osobie towarzyszącej przemieszczaniu towarów.

W przypadku gdy towary mają być rozładowywane/załadowywane w kilku różnych miejscach, urządzenie TCD może być umieszczane bądź usuwane przez organy skarbowe w zależności od tego, czy w pojeździe będą znajdowały się towary wysokiego ryzyka podatkowego. 

W przypadku gdy oprócz towarów o wysokim ryzyku podatkowym pojazdem przewożone są inne towary, obecność odbiorcy/nabywcy podczas rozładunku tych towarów nie jest wymagana.

Usunięcie zainstalowanych urządzeń TCD

Demontażu zainstalowanych TCD dokonuje organ podatkowy:

• W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów o wysokim ryzyku podatkowym – w miejscu odbioru/rozładunku towarów;
• W przypadku towarów o wysokim ryzyku podatkowym przewożonych przez Bułgarię z jednego kraju UE do drugiego – przed opuszczeniem przez pojazd terytorium kraju; oraz
• W przypadku przemieszczania towarów o wysokim ryzyku podatkowym w obrębie kraju – w miejscu odbioru/rozładunku towarów.

Organy podatkowe mogą usunąć TCD umieszczone w miejscach innych niż wymienione powyżej:

• W przypadkach, gdy towary (w tym towary niebędące towarami o wysokim ryzyku podatkowym) powinny zostać rozładowane/załadowane/przeładowane z pojazdu w kilku różnych miejscach, przed ostatnim odbiorem towarów o wysokim ryzyku podatkowym;
• Gdy kierowca nie dostarczy przewożonego towaru do zadeklarowanego miejsca odbioru/rozładunku/przeładunku/przeładunku lub nie dotrze do zadeklarowanego miejsca, przez które pojazd powinien opuścić Bułgarię; oraz
• W przypadku nagłej kontroli.

TCD zostanie usunięty przez organ podatkowy nie później niż w ciągu czterech godzin od momentu zgłoszenia przez kierowcę. W przypadku wniosku osoby zobowiązanej o zmianę daty, godziny i miejsca odbioru/rozładunku, usunięcie TCD nastąpi nie później niż w ciągu 24 godzin od momentu zgłoszenia.

Zainstalowany rejestrator TCD może zostać usunięty przez osobę inną niż reprezentującą organ podatkowy, jeżeli zostanie to wskazane w wydanym protokole kontroli skarbowej lub w zawiadomieniu otrzymanym od Krajowego Urzędu Skarbowego (NRA).

Sankcje

Kierowca lub osoba przewożąca towary, która nie przestrzega któregokolwiek z tych obowiązków, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 3000 BGN dla osób fizycznych; lub od 3000 do 20 000 BGN dla osób prawnych; za ponowne naruszenie – od 3000 do 5000 BGN dla osób fizycznych; lub od 20 000 do 50 000 BGN dla osób prawnych.

źródło: www.zmpd.pl