Kontenery na nowych szlakach i w sztormach wojen celnych

15.09.2025

W światowych przewozach morskich kontenerów zauważono trend spadkowy. Znajduje on swoje odzwierciedlenie w statystykach i analizach globalnych, wbrew sygnałom z niektórych portów o wzroście przeładunków. Zauważono co prawda w pierwszym półroczu w części portów zwiększoną podaż oraz stwierdzono „prawie rekordowy miesiąc dla ruchu kontenerowego w lipcu ale spowolnienie jest nie do nie zauważenia” – stwierdza Simon Heaney, Senior Manager, Container Research, Drewry. 

Analiza najnowszych informacji o ruchu załadowanych kontenerów przez Container Trades Statistics Limited (CTS) dostarcza licznych dowodów na to, że polityka celna i handlowa Stanów Zjednoczonych zmieniła przepływy załadowanych kontenerów na światowych szlakach morskich i w terminalach.

Na pierwszy rzut oka wszystko wygląda dość różowo – zauważa Heaney: „Lipiec 2025 r. był drugim najbardziej ruchliwym miesiącem w historii, z 16,6 mln TEU przewiezionych między portami kontenerowymi na całym świecie, tylko o 20 tys. TEU mniej niż rekord ustanowiony w maju tego roku”. W efekcie, w ujęciu rok do roku lipiec br. był lepszy o 5,1% w stosunku do lipca ubr.

Jego zdaniem „porównanie rok do roku nie jest tak wiarygodnym wskaźnikiem aktywności rynku, jak kiedyś, ze względu na zmienność wywołaną wydarzeniami geopolitycznymi”. W ocenie rynku należy dokonać korekty „aby uzyskać lepszy obraz trendu”. Analiza 12-miesięczna pokazuje, że globalny wzrost handlu kontenerami załadowanymi „osiągnął punkt przegięcia w kwietniu i słabł w każdym z ostatnich czterech miesięcy, o czym świadczą dostępne statystyki”. W lipcu 2025 r. średnie przyrosty podaży spadły do 4,9% z 6,5% na koniec 2024 r.

Zamieszanie w amerykańskich kontenerach 

Statystyki CTS wykazują, że polityka Białego Domu przyczyniła się do tego, że Ameryka Północna spadła na sam dół tabel wzrostu od początku roku zarówno w przypadku importu, jak i eksportu kontenerów. Chociaż intencją prezydenta Trumpa mogło być zmniejszenie zależności USA od zagranicznych towarów, to z pewnością nie miało się to odbyć kosztem amerykańskich eksporterów. 

Po siedmiu miesiącach import w Ameryce Północnej wzrósł o 0,9%, a eksport spadł o 2%. Latem importerzy amerykańscy ratowali się uzupełniając braki dostaw na początku roku. W najnowszej analizie statystycy Descartes stwierdzają, że „w sierpniu 2025 r. wolumen importu kontenerów do USA wyniósł łącznie 2 519 722 TEU, co stanowi wzrost o 1,6% w porównaniu z sierpniem 2024 r. i 17,6% w porównaniu z sierpniem 2019 r. sprzed pandemii COVID-19”. 

Ratując popyt importerzy amerykańscy odnotowali latem drugi z rzędu miesiąc wysokich wolumenów towarów importowanych w kontenerach. Był to drugi najwyższy miesięczny wynik w tym roku i nieznacznie niższy od rekordowego poziomu 2 622 465 TEU, osiągniętego w maju 2022 r. 

W efekcie, w ujęciu rok do roku import ładunków w kontenerach w sierpniu 2025 r. jest o 3,3% wyższy niż w analogicznym okresie 2024 r. Analitycy uważają, że rynek amerykański potrzebuje towarów z importu, a to „potwierdza długoterminowy trend stabilnego popytu pomimo niepewności politycznej”.

Import towarów z Chin w kontenerach

Import towarów z Chin spada w sierpniu w związku z przedłużonym zawieszeniem taryf. Import kontenerów do USA z Chin spadł do 869 523 TEU w sierpniu 2025 r. – wyliczają analitycy Descartes Datamyne. To oznacza zmniejszenie dostaw towarów w kontenerach o 5,8% w ujęciu miesięcznym i 10,8% w ujęciu rok do roku oraz o 15% w porównaniu z rekordowym poziomem 1 022 913 TEU z lipca 2024 r. Udział Chin w całkowitym imporcie do USA nieznacznie spadł w sierpniu do 34,5% z 35,2% w lipcu.

- Wysokie cła sprawiły, że wiele najważniejszych kategorii chińskiego importu odnotowało dwucyfrowe spadki w ujęciu rok do roku – podkreśla w swojej analizie Descartes Datamyne™. Największy spadek, o 43,9%, odnotowały dostawy aluminium i produkty z aluminium (HS-76). Odzież (HS-61, HS-62) i obuwie (HS-64) również odnotowały spadek – o ponad 20% w porównaniu z sierpniem 2024 r. W mniejszym stopniu zmniejszył się import mebli i pościel (HS-94). Tu zanotowano spadki o 14,3%. 

W kontenerach nie docierają z Chin do USA w takich ilościach jak w 2024 r. zabawki i artykuły sportowe (HS-95, spadek o 17,4%), maszyny elektryczne (HS-85, mniej o 14,1%), pojazdy (HS-87 mniej o 13,4%). Zmniejszyły się o 18,2% dostawy artykułów z żelaza i stali (HS-73). Jedynie produkty zawierające tworzywa sztuczne (HS-39) odnotowały wzrost o prawie 10%, zwiększając swój udział do ponad 13% wszystkich załadowanych kontenerów (licząc w TEU) pochodzących z Chin.

Chiny trzymają się mocno

W ogólnym wymiarze „wzrost eksportu Chin w sierpniu zwalnia w związku z cłami USA i napięciami handlowymi” – informował z Pekinu Ken Moritsugu z Associated Press przed dwoma dniami. Chiny obroniły się przed restrykcjami wprowadzonymi przez prezydenta Donalda Trumpa wchodząc dynamicznie na inne rynki, w tym rosyjski. W wyniku tego, eksport ChRL osiągnął w sierpniu 321,8 mld dolarów, co stanowi wzrost o 4,4% w porównaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku. 

Był to spadek w porównaniu ze wzrostem o 7,2% w lipcu. Jednocześnie import wyniósł 219,5 mld dolarów, co stanowi wzrost o 1,8%. Wysoka nadwyżka handlowa Chin stała się przedmiotem sporów z głównymi partnerami handlowymi, w tym ze Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską. Tani chiński import jest dobrodziejstwem dla konsumentów, ale może prowadzić do redukcji zatrudnienia w przemyśle innych krajów – podkreślają analitycy.

W ciągu pierwszych ośmiu miesięcy roku Chiny wyeksportowały towary o wartości o 785,3 mld dolarów więcej niż importowały z innych krajów, jak wynika z miesięcznych danych chińskiego urzędu celnego. Dzieje się tak, mimo że prezydent Donald Trump nałożył dodatkowe cła na import z Chin w wysokości 30% od czasu objęcia urzędu na początku tego roku. 

Kontenery odporne na wojnę celną

Wycofał się z jeszcze wyższych ceł po tym, jak Chiny odpowiedziały własnymi cłami importowymi. Cła nałożone przez obie strony i możliwość ich podniesienia wpływają na handel dwustronny. Chiński eksport do Stanów Zjednoczonych spadł w sierpniu o 33% do 47,3 mld dolarów, podczas gdy import z USA spadł o 16% do 13,4 mld dolarów. Wojnę celną wyraźnie widać w terminalach kontenerowych obu państw. 

Sierpniowe wolumeny dostaw towarów są wynikiem 90-dniowego przedłużenia rozejmu taryfowego między USA a Chinami. Rząd USA utrzymuje 30% pułap taryfowy do połowy listopada. - Pomimo ciągłych korekt w poszczególnych sektorach, wolumeny handlu nadal wskazują na kluczową rolę Chin w amerykańskich łańcuchach dostaw – zauważa Heaney. Jednak w obliczu zbliżającego się terminu w listopadzie i trwających negocjacji, perspektywy udziału Chin w imporcie USA pozostają kwestią wrażliwą.

Rynek amerykański nie spowodował większych zawirowań w obrocie dobrami na rynku globalnym. Obroty handlowe ratował popyt innych rynków, głównie na towary produkowane w Chinach. Od początku roku podaż ładunków w kontenerach wzrosła  o 4,5% w porównaniu z 2024 r. i o imponujące 12% w porównaniu z 2023 r. – zauważają analitycy CTS. 

Globalne przewozy kontenerów przekraczające 16 mln TEU przez trzy kolejne miesiące stanowią pierwszy taki wzrost w bazie danych CTS. A to świadczy o odporności rynku na amerykańskie „rewolucje taryfowe” pomimo wcześniejszych obaw. Mimo, że obroty ładunkowe są wysokie, globalny indeks cen (GPI) nieznacznie spadł w lipcu o 2 punkty, osiągając 84 punkty, w porównaniu ze 118 punktami w tym samym okresie ubiegłego roku – podaje we wrześniowym raporcie CTS.

Pierwiastki rzadkie w kontenerach 

Rynek globalny ratuje aktywność na rynkach lokalnych. Według CTS „import w lipcu 2025 r. wykazał wzrost lub stabilizację we wszystkich regionach, zarówno w ujęciu miesiąc do miesiąca, jak i od początku roku”. Import Ameryki Północnej wzrósł o 1,4% w porównaniu z czerwcem, co oznacza drugi z rzędu miesiąc ożywienia po spadku odnotowanym w kwietniu i maju 2025 r. Jest to również pierwszy wzrost rok do roku od marca 2025 r., co sugeruje możliwą stabilizację w regionie po miesiącach niepewności. 

Europa również odnotowała dobre wyniki. Mimo spowolnienia gospodarczego import towarów w kontenerach wzrósł o 2,87% miesiąc do miesiąca i o 7% od początku roku. Wyraźnie daje sią zauważyć uzależnienie Europy od Dalekiego Wschodu oraz subkontynentu indyjskiego i Bliskiego Wschodu. 

Eksport do UE wzrósł o 10,4% do 46,8 mld dolarów, podczas gdy import z 27 państw członkowskich nieznacznie spadł do 22,8 mld dolarów – wynika z danych chińskiego urzędu celnego. Ogólnie rzecz biorąc, chiński eksport rósł w najwolniejszym tempie od okresu styczeń-luty, kiedy to wzrósł zaledwie o 2,3%. Pierwsze dwa miesiące roku są raportowane łącznie, aby zniwelować zakłócenia spowodowane długą przerwą świąteczną z okazji Nowego Roku – wyjaśnia Moritsugu.

Ważnym towarem eksportowym docierającym do Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej w kontenerach są pierwiastki rzadkie. Często znajdują się one w gotowych produktach, panelach słonecznych, elementach samochodów, komputerów, smartfonów czy maszyn. Chiński eksport pierwiastków rzadkich wzrósł w ujęciu miesięcznym do 55 mln dolarów w sierpniu, w porównaniu z 41 mln dolarów w lipcu, ale spadł o 25,6% w porównaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku. Wybrane pierwiastki, które są odporne na wysokie temperatury, są niezbędne w wielu produktach, takich jak pralki, samochody i myśliwce – podkreśla Moritsugu.

Chiny dominują na światowym rynku przetwarzania pierwiastków ziem rzadkich, a ograniczenia ich eksportu w kwietniu tymczasowo wstrzymały produkcję w niektórych fabrykach w Europie i Stanach Zjednoczonych. W niektórych branżach wystąpiły groźby zamknięcia produkcji. 

Kwestia ta stała się głównym tematem rundy rozmów handlowych między USA a Chinami, które odbyły się w czerwcu w Londynie. Chiny zgodziły się na zwiększenie liczby zezwoleń na eksport pierwiastków rzadkich w zamian za zniesienie przez USA ograniczeń w sprzedaży oprogramowania do projektowania układów scalonych i silników odrzutowych do Chin. 

2025 lepszy? niż „silny” 2024 r.

Analizując wyniki tylko przeładunku kontenerów od początku roku regionami, które odnotowały wysoką dynamikę importu były subkontynent indyjski i Bliski Wschód, Afryka Subsaharyjska oraz Ameryka Południowa i Środkowa. Te regiony odnotowały wzrost obrotów o ponad 8%. 

Afryka Subsaharyjska przoduje z 16% wzrostem od początku roku, napędzanym głównie przez eksport z Dalekiego Wschodu. Te zmiany podkreślają, jak wschodzące „mniejsze” rynki odgrywają coraz ważniejszą rolę w handlu światowym – podkreślają analitycy z Container Trades Statistics Limited.

Podają oni, że „w ujęciu rok do roku i miesiąc do miesiąca eksport wzrósł we wszystkich regionach z wyjątkiem Ameryki Północnej, która odnotowała spadek o -2% rok do roku i -3% miesiąc do miesiąca, spowodowany spadkiem importu z Dalekiego Wschodu”. 

W lipcu 2025 r. Daleki Wschód osiągnął imponujące wolumeny eksportu, osiągając 10,4 mln TEU. Jest to najwyższa miesięczna wartość odnotowaną dla tego regionu w bazie danych CTS. Eksport z Dalekiego Wschodu konsekwentnie przekraczał 10 mln TEU przez trzy kolejne miesiące, a główne regiony odbiorców: subkontynent indyjski i Bliski Wschód, Afryka Subsaharyjska oraz Ameryka Południowa i Środkowa, odnotowały znaczne zyski z tych obrotów.

Pod koniec lipca 2025 r. globalne transporty kontenerów były wyjątkowo wysokie. Chociaż rok 2024 był udany, rok 2025 przekroczył te wyniki – podkreśla CTS. Powstały nowe centra wzrostu. Mniejsze i rozwijające się rynki, uruchomiły nowe morskie szlaki handlowe. Przejmują one dodatkowe ładunki i odgrywają istotną rolę w rozwoju transportu kontenerowego morzem. 

Część tej aktywności można przypisać próbie reeksportu towarów z Chin niezbędnych na rynku Stanów Zjednoczonych i innych rynkach. Dlatego w krótkich okresach dały się zauważyć rekordowe przeładunki w nowych terminalach kontenerowych Azji i Ameryki Łacińskiej.

źródło: www.gospodarkamorska.pl